Met De daktuinen van Teheran weet Seraji Iran dichterbij te halen. De universele thema’s als vriendschap, familie en liefde komen aan bod tegen een achtergrond van politieke onderdrukking en onrust. Met deze roman wordt het alleen maar duidelijker dat, ondanks onze verschillen, wij en de inwoners van Iran, hetzelfde zijn.
Liefde en vriendschap
De zeventienjarige Pasha woont in Teheran. Hij brengt veel tijd door met zijn beste vriend Ahmed. Ze doen wat alle tieners doen: ze gaan naar school (en discussiëren met de leraren), voetballen met buurtgenoten, en dromen over meisjes. Pasha is in het geheim verliefd op zijn buurmeisje Zari, maar zij is al beloofd aan een ander. Wanneer je kijkt naar de thema’s liefde en vriendschap, is De daktuinen van Teheran een heel universeel verhaal. Hierdoor leef je meteen mee met Pasha en Ahmed, en zijn hun personages herkenbaar voor de lezer.
Politieke onrust
Maar Pasha en Ahmed wonen in Teheran. Waar wij in Nederland vrijuit met leraren kunnen discussiëren over vele onderwerpen, is dit in 1973 in Iran niet zo. De leraren op school worden gecontroleerd door het regime, en Pasha en Ahmed moeten dus voorzichtig zijn met hun standpunten. Een andere vriend van Pasha, die Doctor wordt genoemd, houdt er wat radicalere ideeën op na. Hij staat niet achter het beleid van de sjah, en zit in het verzet. Door alleen al met hem om te gaan, kan het dat Pasha extra in de gaten wordt gehouden door het regime. Seraji weet een duidelijk beeld te scheppen hoe het is om onder zo’n regime op te groeien door alle kleine en grote gebeurtenissen in De daktuinen van Teheran. Van klein protest met een rode roos, of een opmerking tegen een leraar, tot de vreselijke gebeurtenis waardoor Pasha zijn verstand verliest: het verhaal van Pasha laat zien wat de verstrekkende gevolgen zijn van zo’n regime. De jongens zijn dapper en zijn in klein verzet, maar zelfs dit kan niet zonder consequenties.
Verhaallijnen
De daktuinen van Teheran volgt 2 verhaallijnen: de ene start in 1973 in Teheran, maar de ander is in 1974 in een psychiatrisch ziekenhuis. Het is duidelijk dat de gelukkige zomer van Pasha gruwelijke gevolgen heeft, maar Seraji weet de spanning goed op te bouwen. Waarom ligt Pasha in het ziekenhuis? Wat is er gebeurd? En waar zijn z’n vrienden? Gaandeweg het verhaal wordt duidelijk wat voor vreselijks is gebeurd. Seraji trekt je in het verhaal en door de verhaallijn van de zomer van ’73 bouw je een band op met de personages, waardoor de passages in het ziekenhuis extra indringend zijn.
Conclusie
De daktuinen van Teheran is een zeer indrukwekkend boek, waarmee je een beeld krijgt van hoe het is voor een gewone tiener om te leven onder zo’n regime. De combinatie van de universele thema’s, waardoor je je kan identificeren met de personages, met de politiek gevoelige situatie in Iran zorgen ervoor dat je je betrokken voelt en het verhaal extra indringend is. Ik kijk hierdoor ook met een nieuwe blik naar de huidige politieke situatie in het Midden-Oosten: deze mensen zijn zoals jij en ik.
Uitgeverij: HarperCollins
Vertaler: Mieke Trouw
Dit boek heb ik ontvangen van de uitgeverij in ruil voor een review. Dit had geen invloed op mijn mening over het boek.
