Duizend schitterende zonnen gaat over twee vrouwen in Afghanistan: Miriam en Laila. Allebei hebben ze hun eigen leven, dat samenkomt door de man waarmee ze trouwen. Een indringend verhaal over vrouw-zijn in Afghanistan en de humanitaire ramp daar. De hoofdstukken zijn kort, lezen gemakkelijk weg en dit gecombineerd met een ijzersterk verhaal maakt het het boek moeilijk weg te leggen…
Het verhaal
Het boek begint met deel één: Miriam. Van haar moeder leert ze hoe pijnlijk het leven is, en hoe de beschuldigende vinger van een man altijd een vrouw zal vinden. Ze is een bastaardkind, maar haar vader komt iedere week trouw op bezoek. Ze besluit op een dag voor zijn deur te gaan staan, omdat ze zijn dochter wil zijn, in hetzelfde huis als de rest van zijn ‘echte’ dochters. Op die dag verandert voor haar alles, waardoor ze uiteindelijk met de veel oudere Rasheed moet trouwen. Rasheed heeft een schoenenzaak, stinkt naar sigaretten en wil een zoon, die Miriam hem niet kan geven.
In deel twee gaat het over Laila. Over hoe ze opgroeit met haar vriendje Tariq die maar één been heeft. Tot ze ouder wordt en mensen over hen gaan smoezen; of het wel gepast is dat ze met elkaar omgaan. Tariq’s familie en haar eigen familie wil uiteindelijk vertrekken uit Kabul. Op de dag van hun afscheid gaat alles heel vlug: Laila laat hem begaan en ze hebben voor het eerst seks, daarna vertrekt Tariq en komt haar familie om het leven door een bom. Ook zij moet trouwen met Rasheed, die nog steeds hoopt op een zoon.
In deel drie komen Laila en Miriam samen. Miriam is verbitterd vanwege Rasheed, haar zes miskramen en hoe hij jonge, knappe Laila op handen draagt. Totdat Laila een dochter krijgt, Rasheed het kind irritant vindt en Laila weet dat het niet Rasheeds kind is. De situatie lijkt hopeloos. Ook vanwege de oneindige strijd in het land, de hongersnood en de tirannie van Rasheed.
“Het is moeilijk je over iets te verheugen. Het lijkt hypocriet, pervers.”
De vrouwen maken een plan…
Eindoordeel
Dit boek is een must-read voor iedereen. Niet alleen vanwege het verhaal, maar ook vanwege de korte stukjes achtergrond over Afghanistan waar ook ik (laat ik het eerlijk toegeven) in het begin niet zoveel van wist en ook niet bijster geïnteresseerd in was. Dit boek heeft mij veel geleerd over de verschillende groeperingen in Afghanistan en over de regels voor vrouwen ten tijden van het verhaal. Hoe schrijnend het is om een burka te dragen en onzichtbaar te zijn voor de wereld; om alleen te bestaan als de vrouw van een man. Om alleen maar buiten te mogen komen met een man. Om niet te mogen werken. Om geen toekomst te hebben, behalve die van het baren van een nieuwe (mannelijke) toekomst.
Soms had het verhaal iets ‘opgeleukt’ kunnen worden, de emoties beter uitgewerkt, of kon ik me niet voorstellen dat een vrouw echt zo dacht en keek ik de auteursfoto van Khaled Hosseini aan de achterkant van het boek kwaad aan. Ondanks dat het stilistisch niet vernieuwd was, is dit een verhaal dat vertelt en gelezen moet worden.
Eindoordeel: vier sterren
