We mochten van Uitgeverij Rainbow het boekje ‘Maktub’ van Braziliaanse schrijver Paulo Coelho lezen. De titel ‘Maktub’ betekent letterlijk ‘het staat geschreven’.
Als je zijn bekendste boek De Alchemist hebt gelezen, is dit iets heel anders. Het is een dun boekje met wijsheden die Coelho verzameld heeft. Ieder ‘hoofdstuk’ is een alinea waarin deze wijsheid wordt geschetst, en het leest misschien het fijnst als je per dag één zo’n stukje leest. Voor het slapen gaan bijvoorbeeld. Het is dus geen verhaal van A tot Z, zoals je misschien gewend bent van een roman.
De oorsprong van de wijsheden ligt in allerlei windrichtingen: boeddhisme, poëzie en soms een ‘meester’, die uitlegt hoe het zit.
Bijvoorbeeld:
Als je moet huilen, huil dan als een kind. Ooit was je een kind en een van de eerste dingen die je in je leven leerde was huilen, want dat hoort bij het leven. Vergeet niet dat je vrij bent en dat het geen schande is als je je gevoelens laat zien.
[…]
Kinderen stoppen heel snel met huilen.
Zo zal het jou ook vergaan – maar alleen als je huilt zoals een kind dat doet.
Een gegeven zoals hieronder is mooi, de slotuitleg moraliserend. Ik zou de verklaring hiervoor liever zelf zoeken.
Een dompteur slaagt erin een olifant gevangen te houden door gebruik te maken van eens impele truc: als het dier nog heel jong is, bindt hij een van zijn poten vast aan een stevige boomstam. Hoe het olifantje zich ook inspant, het lukt hem niet los te komen.Stukje bij beetje went hij aan het idee dat de boomstam sterker is dan hij. Als hij volwassen is en over buitengewone kracht beschikt, is het voldoende om een touw om de poot van de olifant te leggen en dat vast te maken aan een tak; dan zal het dier elke poging om vrij te komen achterwege laten – want hij herrinnert zich dat hij dat talloze malen geprobeerd heeft, en zonder succes.
Net als de olifanten zijn wij vastgebonden aan iets wat geen stevigheid bezit. Maar omdat we sinds onze vroege jeugd gewend zijn aan een solide boomstam, durven we niets te ondernemen.
We beseffen niet dat een simpele daad van moed voldoende is om onze totale vrijheid te ontdekken.
Ergens leek Maktub op een notitieboekje van Paulo Coelho, waarin hij voor zichzelf parabels trekt, wie weet om ooit in een van zijn boeken te gebruiken. Zeker wanneer een stukje begint met ‘De meester zegt;’ doet het me denken aan zijn bestseller De Alchemist. Het was vermakelijk om te lezen, maar ik zou de korte verhalen liever uitgewerkt zien, de wijsheden lezen nu erg fragmentarisch. Het lijkt een boekje dat snel uitgegeven is om te verdienen aan Coelho’s naamsbekendheid.
