Morele ambitie – Rutger Bregman
Nadat ik Bregman over zijn boek hoorde praten op televisie, was ik getriggerd. Iedere carrière duurt 2.000 werkweken. Hoe je die besteedt, is een van de belangrijkste beslissingen van je leven. Toch zitten miljoenen mensen vast in nutteloze of zelfs schadelijke banen.
In zijn tv-optreden wees hij een aantal bullshit jobs aan, waaronder mijn vak marketing. Hierdoor was ik wel benieuwd: hoezo denkt hij dat? Al snel in zijn boek geeft hij aan: “Wie eenmaal een labrador, taartschep of een elektrische grasmaaier heeft, is doorgaans een verloren zaak.” Ik kan er daar al twee van de drie afvinken, dus val daar blijkbaar onder. Wat zou ik kunnen veranderen volgens Morele ambitie?
Bullshit banen
Veel mensen zitten vast in de ratrace waarbij ze na een goede opleiding een goede baan (bij voorkeur) met hoog salaris zoeken. Maar deze banen zijn vaak juist niet de banen waarmee je het grootste verschil kan maken in de wereld. En dat is zonde: de meest getalenteerde mensen komen dus op de ‘verkeerde’ plek terecht, aldus Bregman.
Het verschil maken
Maar ook jij kan het verschil maken! In Morele ambitie doet Bregman een oproep om ook het verschil te maken en iets te gaan doen wat wel nuttig is. De mens is namelijk een kuddedier en staat vooral aan de zijlijn. Met historische voorbeelden laat Bregman zien wat er gebeurt als er wel iemand tegen de stroom in durft te zwemmen. Van het verzet tijdens de oorlog tot de strijd tegen slavernij: het was een kleine groep die het verschil kon maken. Allemaal heel interessante voorbeelden, maar wel historische voorbeelden.
Hoe zit het met de hedendaagse voorbeelden? De klimaatprotesten? De vredesmarsen? Als we dus wél iets zouden kunnen bijdragen, waarom zijn daar geen voorbeelden van aan te halen en zijn de voorbeelden tientallen jaren oud? De nieuwere voorbeelden zijn meteen erg rigoureus: mensen die het hele roer omgooien. De praktische implicaties waar veel mensen in de praktijk last van kunnen krijgen, zijn voor hen niet weggelegd. Bregman spreekt hierdoor voornamelijk de groep aan die het sociale kapitaal en de materiële zekerheid hebben om het roer zo om te gooien. Dit vond ik minder motiverend werken: kunnen we het verschil niet maken met kleine stappen?
Conclusie
Met Morele ambitie opent Bregman een interessante discussie, een die meer aandacht verdient. Maar hij wijst erg veel met z’n vingertje. Deze belerende toon leest minder prettig. Maar persoonlijk kreeg ik geen enorme drive na het lezen om het verschil te gaan maken door de toon en de manier van vertellen.
Uitgeverij: De Correspondent
