Non-fictieRecensies

De moeder aller vragen – Rebecca Solnit

Lucia1855 views
rebecca solnit de moeder aller vragen

De vragen die Rebecca Solnit stelt in haar essays zijn relevanter dan ooit. Na Mannen leggen me altijd alles uit verscheen onlangs de Nederlandse vertaling van het opvolgende boek: De moeder aller vragen. Van Uitgeverij Podium mochten wij dit boek als een van de eersten lezen.

Het boek gaat over een vraag die alleen aan vrouwen wordt gesteld zonder kinderen. Ongeacht hoe groot het succes is dat ze hebben, krijgen ze altijd de vraag ‘Waarom heb je geen kinderen?’ terwijl die aan mannen niet zo vanzelfsprekend gesteld wordt.

Om dit uit te leggen moeten we volgens Solnit kijken naar de man-vrouwverhoudingen van nu. En daarmee begint ze best pittig. Binnen een paar hoofdstukken zat ik me alweer op te vreten. De cijfers die Solnit ter sprake brengt, raken mij meer dan wiens mening dan ook. Wist je dat in Amerika bijvoorbeeld slechts drie procent (!) van de verkrachters een straf uitzit voor hun vergrijp? Solnit verklaart dat het niet gaat om één rotte appel, nee, het is het hele systeem:

Honderdduizend door de Amerikaanse politie aangemaakte monsters met forensisch bewijs van verkrachting zijn nooit voor onderzoek naar een gerechtelijk laboratorium gestuurd, zoals we nu weten, en een paar jaar geleden vielen verschillende steden – New Orleans, Baltimore, Philadelphia en St. Louis door de mand als steden waar de politie niet eens de moeite nam proces-verbaal op te maken van tienduizenden aangiften wegens verkrachting.

Daarnaast gaat het over zwijgen. Solnit schrijft over de vele vormen die vrouwelijk zwijgen kent. Maar ook over de manieren waarmee vrouwen het zwijgen wordt opgelegd. Zo was er tot 1981 nog nooit een vrouw lid van het Amerikaanse Hooggerechtshof geweest. Solnit spreekt over hoe vrouwen (én ook mannen) dit zwijgen langzaam doorbreken. Een onderwerp dat na #metoo opnieuw erg relevant is.

Zwijgen komt voor in vele vormen en kent vele redenen; allemaal hebben we onze eigen zee aan onuitgesproken woorden.

Ze schrijft niet alleen over vrouwen, maar ook over mannen. Over hoe mannen hun emoties van kinds af aan leren onderdrukken om niet ‘zwak’ gevonden te worden. Zwakte leer je als man als geen ander herkennen. Je wilt niet uitgescholden worden voor ‘mietje’. Dit maakt onderdeel uit van het systeem dat Solnit schetst.

Ook heeft ze al zoveel discussies over dit onderwerp gevoerd, dat ze – ondanks dat ze haar boek schreef voor #metoo – de loop ervan grotendeels voorspelt heeft in haar boek. Haar voorspelling luidt dat er op een gegeven moment altijd iemand is, die zegt dat vrouwen liegen. En dat mannen valselijk beschuldigd worden. Solnit zegt hierover:

Feitelijke gevallen waarin een vrouw valselijk beweerde dat ze verkracht was om een man te belasteren, zijn ontzettend zeldzaam. Uit de meest betrouwbare onderzoeken komt een percentage naar voren van ongeveer 2 procent waarin sprake is van een valse melding van verkrachting.

Daarna volgt volgens haar ook altijd een groep mannen die zich aangevallen voelt, want niet alle mannen zijn verkachters:

Echt lang niet alle mannen zijn verkrachters; we gingen ervan uit dat iedereen dat begreep, maar bijna alle verkrachters zijn mannen, en dus is het nuttig om te zeggen dat mannen verkrachten. […] Volgens het boek ‘asking for it’ is 98 procent van de verkrachters man.

Ik had niet verwacht dat haar boek zo’n diepe indruk op me zou maken. Het boek gaf me de feitelijke informatie die ik nodig had om een weloverwogen mening te vormen tijdens de #metoo-discussie. Want iedereen ‘vindt’ iets over dit onderwerp, maar hoe goed zijn we eigenlijk ingelicht? Praten we niet gewoon na wat we om ons heen horen? Hoe vaak gaan discussies op televisie over #metoo daadwerkelijk over cijfers in plaats van aannames?

Het enige dat ik aan haar vorige boek beter vond, was dat ze daarin haar persoonlijke verhaal inzette om een punt te maken. Gelukkig maakt ze dat ruimschoots goed met haar onderzoek en visie op het onderwerp.

Eindoordeel: vier sterren

Meer horen van Rebecca Solnit? Hier vertelt ze in een interview over dit boek.

Leest, schrijft en bewondert. Haar laatste roman is 'De geur van een moeder'. Haar debuutroman 'Niemand zoals hij' verscheen in 2020. Deze roman is genomineerd voor de Hebban Debuutprijs 2020. Ze publiceerde verder bij Extaze, De Revisor en De Optimist. Heeft een schrijverswebsite.

Laat een reactie achter