Lieke Marsman is vanaf dit boek niet alleen dichteres, maar ook schrijfster. Met Het tegenovergestelde van een mens heeft ze een prachtig ideeënboek geschreven.
In de boekenwinkel trok de cover mijn aandacht, bovendien had ik al iets over dit boek gehoord. Ik sloeg de eerste bladzijde open en wat me direct opviel was de ruimte op de pagina. De opmaak van het boek ademde als een gedicht. Ik las de eerste pagina, die ging over het nadoen van een komkommer, waarna ik gelijk verkocht was (en het boek in mijn handen ook). Hoe je een komkommer nadoet? Nou zo:
’s Avonds lag ik met mijn armen langs mijn lichaam onder mijn dinosaurussendekbed, soms kaarsrecht, soms met mijn benen licht kromgetrokken, en probeerde voor heel even de gestalte van mijn lievelingsgroente aan te nemen.
Het verhaal volgt hoofdpersoon Ida. In het eerste deel: ‘Binnen blijven’ gaat het over flarden van Ida’s jeugd, haar liefde voor haar vriendin Robin en het ongemak en de ruzie tussen hen. In deel twee: ‘The Great Outdoors’ neemt Ida ons mee naar Italië. Daar loopt ze stage bij een stuwdamproject en vanaf dat moment had ik het gevoel dat het steeds geëngageerder werd. Sommige hoofdstukken zijn net essays en anderen gedichten, en soms is het alles net niet. Het geheel wordt losjes begeleid door een minimaal plot dat alles bij elkaar houdt. In laatste deel ‘Sneeuw’ kwam het einde van het boek in zicht en bedacht ik dat ik nog meer gedachten van Lieke nodig had in mijn leven. De roman heeft namelijk maar 174 pagina’s, veel witregels en is dus – laten we het van de positieve kant bekijken – een ideaal hapje voor de Goodreads-Challenge. Gelukkig blijft het wel nog even nasudderen in je hoofd als je het uit hebt.
Lieke heeft kleine ideeën zoals:
in de schoolzandbak groef ik een zo diep mogelijke kuil in de hoop een glimp van Nieuw-Zeeland op te vangen.
Maar ook de grote ideeën over het klimaat en hoe de maatschappij daar (niet) mee omgaat. Over seksualiteit en hoe moeilijk dat soms kan zijn. En vondsten die zo groot zijn dat je ze meerdere keren moet lezen om goed te bevatten:
Is het mogelijk om ergens op te hopen zonder bang te zijn dat waar je op hoopt je niet ten deel zal vallen?
God, wat mooi. Bovendien onderbouwt ze haar ideeën. Achterin het boek vind je een literatuurlijst, met stukken waarnaar ze verwijst in haar verhaal.
Ik denk dat het boek geschikt is voor iedereen, maar dat niet iedereen het mooi zou vinden. Het is geen hapklaar verhaal en ook niet iets dat je moet lezen als alleen leest op een standbedje op je vakantie. Ik verwacht ook niet dat het een bestseller wordt (sorry, Lieke – ik denk nu aan tenenkrommende boeken zoals Het geheim van mijn man die dat wel zijn). Het boek is mooi filosofisch en zou ik het iedereen willen aanraden die daarvan houdt. Zelf ga ik het zeker nog een keer lezen.
Eindoordeel: vier sterren
