
Lize Spit is een genadeloos schrijfster. Als je wilt weten waarom, raad ik je aan Het smelt te lezen. Helemaal tot het einde, terwijl het blok ijs langzaam smelt…
Ik was benieuwd naar dit bejubelde debuut en om eerlijk te zijn, was ik sceptisch. Geeft uitgeverij Das Mag het zoveel aandacht omdat het hún boek is, of omdat het echt goed is? vroeg ik me af. Het bleek het laatste.
Het verhaal speelt zich af in het heden, waar Eva met een smeltend blok ijs in de kofferbak terug naar haar geboortedorp in het platteland rijdt. Tussendoor krijgen we flashbacks over Eva en haar leeftijdsgenoten Pim en Laurens, die haar baas over een raadsel maken waarmee ze een dubieus spel spelen met meisjes. De meisjes die langskomen en waaraan Eva haar raadsel vertelt, mogen raden wat het antwoord is. Voor elk fout antwoord moeten ze een kledingstuk inruilen…
Ook lezen we over haar complexe thuissituatie die steeds schrijnender lijkt te worden. De quote hieronder deed me een beetje denken aan de legendarische openingszin van Leo Tolstoj in Anna Karenina, maar dan versie 2.0.
Wellicht zijn ze hieraan te herkennen, gezinnen waarin de meest essentiële dingen scheef zitten – zij hebben ter compensatie een grote hoeveelheid belachelijke regeltjes en principes.
Ook is er altijd een dreigende sfeer aanwezig zodra de ouders in beeld komen. Hieronder een quote over hoe Eva over haar vader denkt, die haar roept:
Uit zijn mond klinkt mijn naam soms als een bevel, soms als een vraag, zelden als iets dat van mij is.
Het plot is ingenieus in elkaar gezet. Bijna onwerkelijk knap ontvouwt het verhaal zich en het voelt geen moment geforceerd aan. Bovendien zijn scènes een feest der herkenning voor eeuwgenoten en zijn sommige dingen erg geestig geschreven:
In ’97, een paar dagen nadat Laurens voor het eerst Tomb Raider uitspeelde, de tijd uit het oog verloor en mij via de vaste telefoon van zijn overwinning op de hoogte wilde brengen op een tijdstip dat eigenlijk gereserveerd was voor infarcten van grootouders, vond vader dat het ook voor ons hoog tijd werd deel te nemen aan het computertijdperk.
Het smelt heeft een behoorlijk aantal bladzijdes, maar het verhaal blijft boeien. Het boek heeft een fantastisch plot met goed uitgewerkte karakters, mooie vergelijkingen en ook nog eens van Nederlandstalige bodem…
Eindoordeel: vier sterren.