Of ik een boek wilde lezen over een Russische Nobelprijs-winnaar van de Literatuur wiens boek niet gelezen mocht worden in zijn vaderland en een CIA-missie om juist dit wél voor elkaar te krijgen. Eh, ja, natuurlijk! Klinkt al als een goed fictief verhaal, laat staan als het is gebaseerd op de werkelijkheid.
Het is namelijk daadwerkelijk gebaseerd op een waargebeurd verhaal, namelijk dat van Boris Pasternak. Lara Prescott, die haar naam te danken heeft aan een van de hoofdpersonages in Boris’ roman, doet vanuit verschillende perspectieven zijn verhaal uit de doeken. Zo lees je vanuit Boris zelf, maar ook vanuit zijn maîtresse Olga (op wie Lara is gebaseerd en die naar de Goelag werd gestuurd vanwege haar band met Boris), spionnen Irina en Sally, en de CIA-secretaresses.
Veel perspectieven ja, maar man, wat kan Prescott goed schrijven. Ze weet het verhaal heel kundig te vertellen, zonder dat je goed in de gaten hebt dat ze steeds van vertelstijl wisselt. Want ze verandert niet alleen van perspectief, maar ook van vorm: de secretaresses vertellen je alles in de ‘wij’-vorm, Boris en Sally lees je in hij/zij-perspectief, en Irina en Olga in ik-perspectief (dit laatste kan ik mis hebben, ik heb niet goed meegeschreven wie je in welke vorm leest, oeps!). Heel knap hoe ze de verhalen en vormen moeiteloos in elkaar weeft zonder dat het op enig punt verwarrend wordt.
Niet echt een ‘missie-missie’
Lees je de achterflap, dan denk je misschien aan een missie à la Mission: Impossible waarover je te lezen krijgt, met de spionnen die undercover naar Rusland gaan om zo het boek het land in de smokkelen. Wat dat betreft vind ik de tekst wat misleidend geformuleerd. Verwacht dus geen ‘actie-elementen’ in de roman, want dan kom je bedrogen uit: het boek is écht een roman. Wat mij betreft doet dat niets af aan het verhaal, maar wees gewaarschuwd als je dus wel Mission: Impossible-taferelen verwacht.
Goed, terug naar de positieve punten. Heel boeiend: de hoofdstukken over de Goelag, de censuur op Russische literatuur en de ‘reiniging’ van de auteurswereld door schrijvers die tegen Stalin waren te laten verdwijnen. Ik wist niet veel over al deze dingen en ik kan het altijd enorm waarderen als ik iets van een boek opsteek. De Goelag moet verschrikkelijk zijn geweest en Prescott heeft dit uitstekend op papier weten te vertalen. Evenals Boris’ wanhoop trouwens. Ja, ze heeft echt personages van vlees en bloed gecreëerd.
Ik was zeer enthousiast over het boek en het is zeker een van mijn favorieten van het jaar. Ik ben dan ook heel benieuwd waar Prescott nog meer mee gaat komen!
