Zeven tips die je NIET moet volgen als je een boek schrijft

Het internet staat er vol mee. Tips, adviezen en to do’s voor als je een boek schrijft. Mijn advies: geloof ze niet. Volg ze niet op. Er is geen gouden regel. En dan vooral de onderstaande niet.

Write what you know: veel beginnende schrijvers zullen dit opvatten als: schrijf autobiografisch. Ik ook. Ik heb twee jaar gedacht de nieuwe Karl Ove Knausgård te worden. Autobiografisch schrijven lijkt makkelijk, maar is heel moeilijk. Het is namelijk te dichtbij. Dat zag ik ook bij anderen. Zij schreven verhalen waarvan het plot net te saai was, de karakters te vlak of de gebeurtenissen niet pijnlijk genoeg. Volgens de schrijvers zelf onder het mom van ‘maar dit is echt gebeurd’, wat hen ontzettend afremde (en mij ook).

Maar wat moet je dan gebruiken wat je kent? Gebruik een omgeving die je kent, omschrijf een gevoel dat je kent, gebruik kennis opgedaan tijdens je studie of bezoek aan een land. Soms is een beetje houvast wel fijn.

Schrijf korte zinnen: Dit is een pijnlijk advies. Begrijp me niet verkeerd: ik houd van korte zinnen. Maar adviezen als ‘schrijf zinnen van maximaal zeven woorden’ werken gewoon niet. Stel je voor dat je een boek leest van tweehonderd bladzijdes met alleen maar korte zinnen. Dat is vermoeiend. Het gaat juist om afwisseling. Ritme. Lange en korte zinnen. Korte zinnen kunnen heel sterk zijn, maar niet als dat het enige is dat je gebruikt. Dus zoek de balans.

Overwin je Writer’s Block: Soms gaat het wat minder lekker dan anders, dat is logisch. Maar ik geloof niet in een writer’s block en dat moet jij vooral ook niet doen. Zodra je erin gelooft, gebeurt het namelijk. Maar schrijven gaat niet om het wachten op inspiratie, maar om hard werken. Tweehonderd pagina’s van een boek komen niet aanwaaien in een vlaag van inspiratie, daar moet je uren voor zitten en schrijven. En ja, natuurlijk kan je een goed idee krijgen als je buiten op het strand loopt, maar het betekent niet dat je het zonder die strandwandeling niet kan.

Gebruik goede software: Nee, nee, nee. Hulpmiddelen zijn niet de sleutel tot succes. Stel je voor dat je voor het eerst gaat hardlopen. Je winkelt urenlang op zoek naar de juiste outfit en je besteedt er honderd euro aan. Terwijl; met die tijd en geld dat je ook gewoon in je oude kloffie kunnen béginnen. Je hebt geen fantastische software nodig, je hebt een fantastisch doorzettingsvermogen nodig en de kracht om te beginnen. (Lees meer in: ik schreef een boek in Google Docs: de voor- en nadelen)

Kill your darlings: Nee, maar echt? Alles om zeep helpen? Dat kan toch gewoon niet kloppen. Sommige dingen schrijf je, daar schaaf je aan, maar die kun je best behouden. Kill your darlings is (wat mij betreft) te kort door de bocht. Stel: twee proeflezers begrijpen iets niet, dan kun je wel eens gaan nadenken of dat stukje waar jij zo van houdt wel goed is. Want dat moet je wel durven. Soms moet je het durven om een stuk weg te gooien, om de opbouw om te gooien, om niet arrogant te zijn en te denken dat alles wat jij schrijft goed is, om niet vol in de aanval te gaan, maar om het even te laten bezinken en dan… Dare to kill your darlings.

Wat daarbij ook kan helpen is de alinea of zin te checken met Kurt Vonneguts regel:

Every sentence must do one of two things-reveal character or advance the action.

Je hoeft niet zo hard te werken, je hebt toch talent? Deze uitspraak hoor ik vaak op verjaardags- en familiefeestjes. Schrijven is toch iets wat je gewoon kán, waar je talent voor hebt? Niet dus. Het kost uren aan lezen, schrijven, schaven, oefenen, vroeg opstaan, proberen, huilen, laat naar bed, feedback ontvangen en nog meer huilen. Wel geloof ik dat schrijvers een eigen stem ontwikkelen, en dat alle schrijvers unieke verhalen te vertellen hebben, want niet iedereen heeft dezelfde achtergrond, kennis of ervaring.

Zoek veel proeflezers: Proeflezers zijn super nuttig! Ze zien zoveel nieuwe dingen, maar je moet wel het goede soort vinden. Zo is iemand die nooit leest, vaak geen goede proeflezer (hoe graag je ook wilt dat je moeder het naleest). Zoek liever iemand die goed is in Nederlands, iemand die alle inconsistenties ontdekt, iemand die veel leest en bij je doelgroep hoort. En dan… laat je niet gekmaken. Feedback verwerken kan erg moeilijk zijn en kan je ontzettend aan het twijfelen brengen, stel jezelf hiervoor open, maar laat niet iedereen op je werk los.

Heb jij onlangs ook zo’n tenenkrommend advies gelezen? Laat het achter in de comments.
Óf ben je het gewoon niet eens met mijn advies om deze adviezen niet te volgen, laat het ons weten.